در سبک پرشین، برخی از ویژگی‌ها مانند استفاده از گنبد، مقرنس و ایوان در نگاه اول قابل تشخیص است. این ویژگی‌ها نه‌تنها عناصر تزیینی ظریف هستند، بلکه نماد الهی و اغلب بازتاب‌دهنده عقاید اسلامی محسوب می‌شوند. بازدیدکنندگان می‌توانند تنوع این عناصر را در بیشتر آثار معماری ایران ببینند. ویژگی های این سبک عبارتست از:
- وجود ایوان یا رواق در ساختمان
- استفاده گسترده از قوس
- باغ‌ها، فواره‌ها و استخرها
- وجود گنبد در سازه
- تقارن
- مقرنس
- مشربیه
- خوشنویسی
1- ایوان (رواق)
ایوان به فضایی طاق‌دار گفته می‌شود که از یک طرف به حیاط راه می‌یابد. این سبک فضا در ایران پیش از اسلام توسعه یافت و در معماری تاریخی و شاهنشاهی از آن استفاده می‌شد. سپس در در دوران اسلامی نیز همچنان مورداستفاده قرار گرفت.
2- استفاده گسترده از قوس
بنای معروف مسجد جامع اصفهان نمونه‌ای است که استفاده از قوس در سازه بنا را به خوبی نشان می‌دهد. اجرای قوس در ساختمان‌ها، به دلایل زیبایی‌شناسی و همچنین برای قرار دادن پنجره‌ها و کاهش میزان تابش نور خورشید به داخل ساختمان رواج داشت.
3- باغ‌ها، فواره‌ها و استخرها
آب، نقش اساسی در طراحی ایرانی دارد. هزار سال قبل از اختراع اولین پمپ آب، کارشناسان کشاورزی ایرانی قنات را بر اساس قوانین هیدرولیکی خود ایجاد کردند. از این رو، در ایران، باغ‌ها و حوض‌ها همواره با فواره‌هایی همراه بوده‌اند. در معماری سنتی ایرانی مانند مسجدها، مدارس و خانه‌ها از فواره زیبایی‌شناسی می‌شده است.
4- گنبد در معماری ایرانی
سنتِ ایرانیِ گنبد سازی به اولین معماری بین‌النهرین (3000 سال قبل از میلاد) برمی‌گردد. یعنی زمانی که به دلیل کمبود چوب در بسیاری از مناطق فلات ایران، گنبدها جزء لاینفک ساختمان‌ها شدند. گنبدها با جنبه الهی زندگی در ارتباط بوده‌اند. زیرا شکل دایره‌ای آنها نمایانگر کمال، ابدیت و بهشت است. در دوره ساسانیان گنبدها به طور گسترده در بناها متداول شدند و در دوره‌های بعد، تکامل پیدا کردند. تا اینکه در دوران صفویه (1501–1732) آخرین نسل گنبدهای ایرانی با نمای پیازی متمایز و کاشی‌کاری‌های شگفت‌انگیز شکل گرفتند.
در طراحی شهری ایرانی، گنبدها در عبادتگاه‌ها و اماکن عمومی اعم از بازارهای سنتی، کاروانسراها، مدارس و حمام‌ها استفاده می‌شدند. آنها به گونه‌ای طراحی می‌شدند که از نقاط مختلف شهر یا روستا قابل مشاهده باشند. گنبدها معمولاً دو پوسته هستند. پوسته داخلی برای تحمل وزن سازه طراحی می‌شود. پوسته بیرونی، هم به‌عنوان یک عنصر تزئینی و هم به‌عنوان عایق در برابر عناصر مختلف عمل می‌کند. گنبدها به‌واسطه شکل آیرودینامیکی که دارند، موجب پایداری سازه‌ها می‌شوند.
ویژگی بارز گنبدهای ایرانی که آنها را از آن گنبدهای دنیای مسیحیت یا امپراتوری عثمانی و مغول جدا می‌کند، استفاده از کاشی‌های رنگارنگ بود که داخل گنبد، همانند نمای بیرونی گنبد با آن پوشانده می‌شد. استفاده از گنبد در سازه های ساختمان ها در اصفهان شایع شد و به ده‌ها گنبد رسید و شکل آبی مشخص بر خط افق شهر غالب شد. این گنبدها با انعکاس نور خورشید، مانند جواهرات فیروزه‌ای درخشان به نظر می‌رسند و مسافرانی که جاده ابریشم را از ایران طی می‌کردند، از کیلومترها دورتر آن را می‌دیدند.
5- تقارن
در میان سبک های معماری جهان، سبک Persian به‌طور گسترده‌ای از هندسه نمادین و از فرم‌های نابی مانند دایره و مربع استفاده کرده است. همچنین اغلب پلان‌ها با حیاط‌ها و تالارهای مستطیل شکل به‌صورت متقارن چیده شده‌اند. در دوره ساسانی آثار معماری با نقش برجسته‌های سنگ تراشیده یا گچ‌بُری تزیین می‌شدند. همچنین از موزاییک‌های سنگی رنگارنگ استفاده می‌گردید.
6- استفاده از مقرنس
مقرنس‌ها معمولاً در قسمت‌های زیرین گنبدها، آویزها، قرنیز، قیچی‌ها و طاق‌ها به‌کار می‌روند و اغلب در محراب مسجدها دیده می‌شوند. آنها می‌توانند کاملاً زینتی باشند یا به عنوان سازه‌های باربر عمل کنند. ابتدایی‌ترین اشکال گنبدهای مقرنس که در منطقه بین‌النهرین یافت شدند، عمدتاً ساختاری بودند.
7- مشربیه
مشربیه بیشتر در خانه‌ها و کاخ‌ها استفاده می‌گردید. هرچند گاهی در ساختمان‌های عمومی مانند بیمارستان‌ها، مسافرخانه‌ها، مدارس و ساختمان‌های دولتی نیز استفاده می‌شد. این ویژگی از سبک معماری ایرانی اغلب در خانه‌های طبقات بالای شهری وجود داشته است. مشربیه در عراق، ایران، شام، حجاز و مصر بسیار رایج بود.
8- خوشنویسی
اشتیاق ایرانیان به استفاده از خط به‌عنوان یک اثر هنری، به دوران پیش از اسلام برمی‌گردد. همچنین با تشویق اسلام به رواج هنر خوشنویسی بر آثار معماری، این ویژگی از عصری به عصر دیگر و از سبکی به سبک دیگر توسعه یافت.