تفاوت لوله سیاه با لوله گالوانیزه در مراحل تولید، ظاهر، دوام و پایداری و کاربردشان است. لوله‌های سیاه در انتقال گاز و لوله‌های گالوانیزه در انتقال آب استفاده می‌شود. پایپ‌های فولادی مشکی در مقایسه با پایپ‌های گالوانیزه تیره‌تر هستند. اکسید آهن تشکیل شده در طول فرایند تولید، عامل ایجاد ظاهر خاکستری آن است. انواع گالوانیزه به دلیل گالوانیزه شدن، رنگ سفید نقره‌ای دارد. پوشش روی باعث صاف شدن و بالا رفتن کیفیت آن می‌شود.
لوله سیاه و لوله گالوانیزه هر دو از جنس فولاد هستند و از آلیاژ فولاد ساخته می‌شوند. اما لوله سیاه، یک لوله فولادی بدون پوشش با رنگ تیره است و در حین فرایند تولید، بر سطح آن اکسید آهن تشکیل می‌شود. اکسید آهن به صورت یک پوسته اکسید سیاه رنگ دیده می‌شود.
لوله گالوانیزه نیز از جنس فولاد است، اما پس از تولید، سطح شان با پوششی از عنصر روی (Zn) پوشش داده می‌شود. این کار به روش گالوانیزه گرم و با غوطه‌ور کردن لوله در حمام Zn مذاب صورت می‌گیرد. این عملیات لوله را در برابر خوردگی مقاوم کرده و به طول عمر آن می‌افزاید. در حمام گالوانیزه، عنصر روی در دمای 820 تا 860 درجۀ فارنهایت گرم می‌شود. پس از اعمال پوشش Zn، در یک مخزن کوئنچ خنک می‌شود تا از فعل و انفعالات ناخواسته‌ای که ممکن است بین پوشش تازه تشکیل شده با جو ایجاد شود، جلوگیری گردد.
تفاوت لوله سیاه با لوله گالوانیزه در فرایند ساخت و تولید، منجر به تفاوت در کاربردشان می‌شود.
کاربرد و هدف اصلی لوله‌های فولادی سیاه، انتقال پروپان یا گاز طبیعی به ساختمان‌های مسکونی و تجاری است. خطوط لوله‌های گاز، لوله بدون درز است و این عدم درز، آن را به خط لوله بهتری برای حمل گاز تبدیل کرده است. از لوله‌های فولادی مشکی در سیستم های اسپرینکلر آتش نشانی نیز استفاده می شود؛ زیرا نسبت به لوله های گالوانیزه در برابر آتش مقاوم‌تر است. از لوله‌های سیاه می‌توان در اجرای خطوط تخلیه و لوله کشی گرمایشی نیز استفاده کرد. حتی می‌توان از آن به جای لوله گالوانیزه در پروژه‌های انتقال آب غیر شُرب استفاده کرد.
کاربرد اصلی لوله‌های گالوانیزه، انتقال آب به منازل و ساختمان‌های تجاری است. وجود روی می‌تواند از ایجاد رسوباتی که ممکن است لوله‌های آب را مسدود کند، جلوگیری کند. از لوله‌های گالوانیزه به دلیل مقاومت در برابر خوردگی معمولاً به برای ساخت لوله داربستی نیز استفاده می‌شود. دیگر کاربردهای آن عبارتست از:
با توجه به تفاوت‌های کاربردی این پایپ‌ها، در طول ساخت و ساز ساختمان‌های مسکونی یا تجاری، لوله‌های فولادی گالوانیزه هرگز نباید به لوله‌های فولادی مشکی متصل شوند.
پوسته پوسته شدن Zn با گذر زمان و بر اثر فرسوده شدن لوله، می‌تواند باعث ترکیدن لوله‌ها شود. به همین دلیل، از پایپ‌های گالوانیزه در اجرای خطوط لوله نقل و انتقال گاز، استفاده نمی‌شود.
در حالی که در حال حاضر لوله‌های ایمن‌تر و محکم‌تری وجود دارد که از موادی غیر از فولاد ساخته می‌شوند، لوله‌های سیاه و گالوانیزه همچنان بسیار محبوب و مورد استفاده هستند.
سحر کوه فر
لیسانس زمین‌شناسی کاربردی، ارشد پترولوژی، سئوکار، نویسنده محتوای وبسایت؛ دارای مقالات تخصصی کنفرانسی و علمی - پژوهشی در زمینۀ زئولیت. علاقه‌مند به سنگ‌ها، فلزات، نفت و گاز و ژنز آن‌ها در زمین و روش‌های اکتشاف آن‌ها؛ حامی زمین و محیط زیست...