لاکرینگ روشی برای افزایش دوام و زیبایی فلزات

لاک صنعتی نوعی مادۀ پوششی است که معمولاً از رزین ساخته می‌شود؛ رزینی که در حلال حل می‌شود. این لاک‌ها می‌تواند شفاف و یا رنگی باشد. با افزودن رنگدانه های مختلف به محلول لاک شفاف، لاک‌های رنگی تولید می‌شود. لاک‌ها از نظر حالت مواد، مایع هستند و برای پوشش دهی سطوح، اسپری می‌شوند. پس از اسپری کردن، با تبخیر شدن حلال، لاک خشک می‌شود. حلال تبخیر می‌شود و یک لایۀ نازک و جامد باقی می‌ماند که سطح فلز مورد نظر را می‌پوشاند.

لاکرینگ (Lacquering) یک روش محافظتی برای محافظت از سطح فلزات در برابر عوامل خورنده و جلوگیری از فساد است. در این روش، از رنگ برای محافظت و پوشش سطح استفاده می‌شود. علاوه بر جنبۀ حفاظتی، Lacquering از نظر زیبایی شناسی نیز دارای مزیت است. از این رو، برای استفاده در صنعت ساختمان در طراحی داخلی مناسب است. لاک معمولاً به عنوان یک پوشش شفاف اعمال می‌شود که در این صورت، رنگ اصلی و بافت سطح ماده در معرض دید قرار می‌دهد. لاک یک لایه شفاف محافظ بر روی فلزات ایجاد می‌کند و به ویژه در مورد آلیاژ برنج، آلومینیوم، نقره و مس که اغلب به شکل وسایل تزئینی استفاده دارند، مفید است. پس از لاک زدن، دیگر نیازی به پرداخت و تمیز کردن نخواهد بود.

حالت پیشرفتۀ Lacquering، ترمولاکرینگ (Thermolacquering) است. تفاوت این دو آن است که در لاکرینگ از رنگ‌های پودری برای رنگ‌آمیزی استفاده می‌شود اما در ترمولاکرینگ از رنگ مایع استفاده می‌شود. رنگ آمیزی ترمولاکرینگ از محصول در برابر ضربه و خوردگی به بهترین نحو محافظت کرده، سختی سطح بالاتر بوده و ماندگاری رنگ طولانی مدت‌تر خواهد بود. همچنین، جنبه زیبایی شناختی را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. فرایند رنگ‌آمیزی پودری که در لاکرینگ انجام می‌شود، ممکن است سبب تلفیق رنگ‌های مختلف شود و بافت‌های جدید ایجاد کند. به بیان دیگر، بافت اصلی ماده را تغییر دهد.

بسیاری از فلزات بر اثر مجاورت با اتمسفر / هوا، کدر می‌شوند و جلای فلزی و سطح براق و جذاب خود را از پس از چند سال از دست می‌دهند. برخی از آن‌ها ممکن است دچار خوردگی نیز بشوند. در این موارد، می‌توان از طریق اعمال پوشش‌های رنگی بر سطح فلزات، از موارد فوق جلوگیری کرد. در این شرایط، لاک‌ها (lacquer) بیشترین کاربرد را دارند و بهترین گزینه محسوب می‌شود. لاک معمولاً به عنوان یک پوشش شفاف اعمال می‌شود و رنگ و بافت سطح فلز را در معرض دید قرار می‌دهد. لاک یک لایه شفاف محافظ بر روی فلزات ایجاد می‌کند. آلومینیوم، نقره، مس و آلیاژهای برنج پُر استفاده‌ترین فلزات برای اعمال پوشش های لاکی هستند. زیرا این فلزات بیشترین استفاده را در ساخت وسایل تزئینی دارند.

به دلیل اینکه لاک‌ها معمولا بر پایه حلال ساخته می‌شوند، برس‌ها و تجهیزات پاشش آن‌ها می‌بایست با وایت اسپریت / تینر تمیز شود. موادی که قرار است لاک زده شوند، باید سطحی تمیز داشته باشند و تمام آلودگی‌ها / چربی‌ها پاک شده باشد. عملیات لاکرینگ نیز باید در محیطی عاری از گرد و غبار انجام شود و کارگران از لباس‌های محافظ مناسب و ماسک تنفسی استفاده کنند.

1. لاک هیدروفیلیک (Hydrophilic lacquer).
2. لاک نانو (nanotech-based lacquer).
3. لاک ایتال کوت (lacquer Italcoat).

از لاک هیدروفیلیک با هدف افزایش مقاومت ورق آلومینیوم و سایر فلزات در برابر خوردگی استفاده می‌شود. استفاده از آن همچنین کمک می‌کند تا مقطع فلزی، کمتر دچار چگالش و جمع شدگی گردد.

لاک صنعتی نانو سبب می‌شود تا سطح فلز اولئوفوبیک (oleophobic) گردد. این حالت سبب می‌شود تا بتوان بقایای روان کننده‌ها را به راحتی از سطح فلز پاک و برطرف کرد. همچنین، یک حالت آبگریز ایجاد می‌کند و باعث می‌شود تا قطرات آب از سطح فلز بلغزد و روی آن باقی نماند. اولئوفوبیک یک خاصیت فیزیکی مواد است که با عدم تمایل به روغن مشخص می‌شود.

• زیباسازی ظاهری.
• بهبود سطح ظاهری مواد.
• ایجاد و اعمال یک روکش با براقیت بالا.
• در مورد متریال آهنی و غیر آهنی قابل اجراست.
• ایجاد پوششی که هم صاف و هم بسیار با دوام است.
• روشی ارزان‌تر از آنادایز است و پانل رنگی متنوعی ارائه می‌دهد.
• در استفاده از پوشش های لاکی، دیگر نیازی به پرداخت و تمیز کردن نیست.
• محفظه‌های با روکش پودری از نظر مکانیکی بسیار سخت هستند و ویژگی‌های مکانیکی بهتری (مقاومت در برابر ضربه و خراش) دارند.

لاکرینگ صنعتی در درجۀ اول برای دستیابی به اهداف تزئینی و زیباسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برخی از لاک‌های صنعتی خاصیت ضد باکتری دارند و با همین هدف استفاده می‌شوند.

لاکرینگ جهت پوشش صفحات آلومینیومی که برای ساخت بدنۀ هواپیماها مورد استفاده است. در این صورت، ابتدا یک یا چند لایه پرایمر استفاده می‌شود؛ سپس یک لایۀ میانی اعمال می‌شود و در نهایت لایۀ رویی با رنگ آمیزی جدید اعمال می‌گردد. پوشش لاک بیرونی هواپیماها معمولاً پس از مونتاژ نهایی اعمال می‌شود. به طور کلی، عملیات لاکرینگ هواپیماها، پس از چند سال استفاده، به طور مرتب و دوره‌ای تجدید می‌شود تا هم ظاهرشان بهتر شود و هم مقاومت بدنۀ هواپیما در برابر خوردگی و فساد کم نشود.

لاکرینگ صنعتی در صنایع زیر نیز کاربرد دارد:

• صنعت خودرو سازی.
• قالب‌سازی.
• پلاستیک.
• متالوژی.
• ساخت زیور آلات
• بسته‌بندی داروها.
• صنعت چوب، نجاری و مبلمان.
• تولید دستگیره درب‌ها.
• پوشش قوطی‌های مواد غذایی (مثل رب و تون ماهی) و درب بطری‌ها به منظور حذف و کاهش تعامل منفی فلز با مادۀ غذایی و درنتیجه جلوگیری از فساد ماده غذایی. لاک باید به طور یکپارچه اعمال شود تا فلز در معرض دید و در معرض تماس با مواد غذایی قرار نگیرد.

تست چسبندگی لاک پس از انجام لاکرینگ، بسیار مهم است. زیرا مشخص می‌کند که عملیات و کار به درستی و بر طبق استاندارد صورت گرفته است یا خیر. این تست از اتصال عرضی صحیح و چسبندگی خوب به فلز زیرین اطمینان به دست می‌دهد. همچنین تعیین می‌کند که آیا می‌توان لاک را با استفاده از تست نوار پاک کرد یا خیر.

همچنین بخوانید در مورد: چهار پهلو