در حال حاضر حدود ۷ تا ۸ درصد آلایندگی ناشی از دی اکسید کربن در جهان، ناشی از صنعت فولاد است. روش‌های گوناگونی برای کاهش دی اکسید کربن مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت، تولید فولاد سبز یکی از کاربردی ترین گزینه‌های ممکن اعلام شده است. استفاده از گاز هیدروژن در فرایند احیای مستقیم یا تامین انرژی الکتریکی کارخانه‌های فولاد از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشیدی و بادی، راه حل‌های تولید فولاد سبز محسوب می‌شود. به کارگیری گاز هیدروژن در فرایند تولید فولاد، تا حد زیادی منجر به کاهش گاز کربن دی اکسید گردیده و در کاهش آلایندگی صنعت فولادی، تاثیر مهمی دارد. اما نیاز به برق جهت تولید فولاد سبز نسبت به فولاد سنتی، به میزان قابل توجهی بالاتر است. در این صورت، باید از روش‌های پاک مانند انرژی هسته‌ای استفاده شود.
اختصاص حداقل ۷ درصد انتشار گازهای گلخانه ای دنیا به صنعت فولاد باعث شده تا تولیدکنندگان جهت پاک سازی و کاهش تولید گاز CO2، تحت فشار قرار بگیرند. انجام این تغییرات در صنعت فولاد برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای، به روش‌های جدید و مواد خام با کیفیت بالاتر نیاز دارد. در همین راستا، شرکت‌های بزرگ معدنی جهان خود را برای تهیه مواد اولیه مناسب جهت تولید فولاد سبز آماده می‌کنند. استرالیا یکی از این کشورها است.
منطقه پیلبارا در استرالیا، در استخراج و تولید سنگ آهن مورد نیاز فولاد سازان شهرت دارد. چندین دهه است که این منطقه اقتصاد استرالیا را تحت تاثیر قرار داده. مسئولان مربوطه با نگاه به آینده صنعت فولاد، در تلاش هستند تا با تولید فولاد سبز، مسیر خود را تغییر دهند. به گزارش ایمپاسکو، انبوهی سنگ آهن‌های قهوه‌ای رنگ خرد شده در بندر پارکر پوینت استرالیای غربی و انباری از ۲۰۰ هزار تن سنگ آهن، آماده صادر شدن به کارخانه‌های فولاد آسیا است.
گروه ریوتینتو به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده سنگ آهن جهان، اولین محموله مواد تشکیل دهنده فولاد خود را در سال ۱۹۶۶ از همین منطقه پیلبارا حمل کرد. این موضوع اقتصاد استرالیا را دگرگون کرده و طی دو دهه گذشته، حدود ۱.۳ تریلیون دلار استرالیا برابر با ۸۲۰ میلیارد دلار درآمد در پی داشت. سال گذشته هم صادرات سنگ آهن حدود ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را به خود اختصاص داد.
تقاضای فولاد چین به عنوان مقصد ۸۵ درصد از صادرات فولاد استرالیا، به دلیل بحران چند ساله بخش املاک تا حدودی کاهش یافته است. علاوه بر این، اختصاص بخشی از سهم بازار چین به کشورهای نوظهور می‌تواند شرایط را دشوارتر کند. اما چالش اصلی و طولانی مدت برای غول‌های پیلبارا، تولید فولاد سبز است. زیرا برای نیل به این هدف، به مواد اولیه با کیفیت نیاز است.
تولید فولاد به روش سنتی، انرژی زیادی نیاز دارد. در روش‌های، از زغال سنگ برای ایجاد کک حرارتی و ذوب سنگ آهن در دمای بالا استفاده می‌شود. این امر، به ازای هر تن فولاد ذوب شده، حدود دو تن کربن دی اکسید آزاد می‌کند. علاوه بر این، تقاضای جهانی برای فولاد در حال افزایش است. با صنعتی شدن هند و دیگر اقتصادهای در حال توسعه آسیا، انتظار می‌رود تقاضای فولاد تا سال ۲۰۵۰ به اندازه یک چهارم تقاضای فعلی افزایش یابد.
با توجه به شرایط فعلی، حفاران و معدن کاران بزرگ در پی استفاده از روش‌های جدید تولید فولاد به جای شیوه‌های سنتی هستند. استفاده از کوره‌های قوس الکتریکی و کوره شفت، از رایج ترین روش‌های جایگزین محسوب می‌شود. اما ترکیب روش کوره الکتریکی با انرژی‌های تجدیدپذیر جهت تامین برق، گزینه بهینه‌تری است. این همان روش تولید فولاد سبز است. در این روش، هیدروژن سبز جایگزین CO2 می‌شود و استفاده از انرژی‌های خورشیدی و بادی، تا حد زیادی حجم تولید CO2 و سایر گازهای گلخانه‌ای را کاهش می‌دهد.
تولید فولاد سبز، به انرژی الکتریکی بیشتری نیاز دارد. از این رو، تقاضا برای انرژی برق با افزایش همراه خواهد شد. طبق محاسبات انجمن تولیدکنندگان فولاد کانادا و موسسه نوآوری هسته‌ای، تولید فولاد سبز در کانادا به بیش از چهار برابر برق مصرفی فعلی نیاز دارد. در گزارشات این انجمن، انرژی هسته ای پاک گزینه ای مناسب برای تامین مقرون به صرفه و مطمئن برق مصرفی معرفی شده است. جهت پاسخ گویی به تقاضای مقادیر زیاد فولاد سبز برای استفاده در صنایع مختلف از جمله ساختمان سازی، خودرو، قطعات، لوازم خانگی، هواپیما و قطار، بهره مندی از منابع برق پاک همچون انرژی هسته‌ای اهمیت زیادی دارد. در همین راستا، صنعت فولاد کانادا تقاضای برق پاک خود را به میزان قابل توجهی افزایش داده است.
سحر کوه فر
لیسانس زمین‌شناسی کاربردی، ارشد پترولوژی، سئوکار، نویسنده محتوای وبسایت؛ دارای مقالات تخصصی کنفرانسی و علمی - پژوهشی در زمینۀ زئولیت. علاقه‌مند به سنگ‌ها، فلزات، نفت و گاز و ژنز آن‌ها در زمین و روش‌های اکتشاف آن‌ها؛ حامی زمین و محیط زیست...