نبود توازن در نجیرۀ فولاد و عدم توانایی مناسب در تأمین مواد اولیه، از مشکلات پایه‌ای صنعت فولاد کشور است. همۀ این‌ها هم به بی توجهی دولت و نهادهای مرتبط به علوم زمین و بخش اکتشافات معادن بر می‌گردد. شاید همواره شنیده باشید که سنگ آهن مادۀ اولیه جهت تولید فولاد است. اما در کنار آن، زغال سنگ، آهک و بسیاری از کانی‌ها و مواد معدنی دیگر هم لازم است تا چرخۀ صنعت فولاد، از اساس درست و بدون لنگ بچرخد!
در دهمین گردهمایی که در مورد فولاد و آلیاژهای فولادی برگزار شد، به این موضوع که صنعت فولاد، جلوتر از تأمین مواد اولیه حرکت کرده است، اشاره شد. مدیر عامل شرکت تأمین مواد اولیه فولاد خاورمیانه در این گردهمایی گفت: کشور در تأمین مواد اولیه فولاد دچار مشکل است. زغال سنگ و کُک از موادّ اولیه لازم در کوره‌های بلند ذوب آهن هستند. اما تأمین‌شان با مشکل مواجه است. سرمایه گذاری جهت جستجو، اکتشاف و استخراج ذخایر زغال سنگ مستلزم هزینه‌های بالاتری است. زیرا ذخایر زغال سنگ اغلب زیرزمینی هستند و به طور کل، در این بخش آنچنان که باید، سرمایه گذاری صورت نگرفته است.
موضوع تأمین مواد اولیه لازم برای همۀ صنایع از جمله فولاد، یک موضوع حیاتی است. در مورد اکتشاف و بهره‌برداری از ذخایر زغال سنگ یا دولت خودش باید دست به کار شود، یا مجوزهای بهره‌برداری را به متخصصان و اساتید و بخش خصوصی بدهد. بحث اکتشاف و استخراج اصولی منابع زیر زمینی، مستلزم مطالعات علمی دقیق و همه جانبه است. عدم توجه به این بخش، در آینده‌ای نه چندان دور، چالش‌های اساسی را دامن‌گیر صنعت فولاد کشور خواهد کرد.
بورس کالای ایران امروز چهارشنبه ۲۶ مهر ماه ۱۴۰۲، در مجموع میزبان عرضه ۴۵۶ هزار و ۹۰۰ تن انواع کالا و محصول در تالارهای مختلف بود. در این میان، فولادی‌ها با ۲۷۳ هزار تن بیشترین میزان عرضه را به خود اختصاص دادند. بخش قابل توجهی از این مقاطع فولادی را میلگرد تشکیل می‌دهد که با قیمت تمام شده ۲۳ هزار ۲۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم، در تالار محصولات صنعتی و معدنی بورس کالا ارائه شده است. به طور کلی، انواع مقاطع فولادی عرضه شده در تالار محصولات صنعتی و معدنی بورس در روز جاری، به شرح ذیل است:
تالار صادراتی بورس کالا میزبان عرضه محصولات پایه و میانی زنجیره فولاد از جمله کنسانتره سنگ آهن، و آهن اسنفجی بریکت بود. بر اساس گزارش سازمان بورس، هر یک از این محصولات در تالار صادراتی به میزان زیر عرضه شد.
در نهایت، بازار فرعی بورس میزبان عرضه برخی مقاطع فولادی همچون تسمه و سپری و انواع گوناگون ضایعات فولادی بود. البته حجم عرضه مقاطع و ضایعات فولادی در بازار فرعی، نسبت به سایر تالارها از جمله تالار محصولات صنعتی و معدنی و تالار صادراتی چندان قابل توجه نبود. مقدار هر یک از محصولات و ضایعات فولادی ارائه شده در بازار فرعی امروز به صورت زیر است.
نرخ فروش اکثر مقاطع فولادی در معاملات روز جاری یعنی بیست و ششم مهر ماه، با ثبات همراه بود. در این میان، تعدادی از برندها قیمت برخی محصولات خود مانند میلگرد را به صورت جزئی کاهش دادند. نرخ ارز هم صبح امروز نسبت به روز گذشته مقداری افزایش یافته و دلار در بازار آزاد تا قیمت ۵۱ هزار و ۴۰۰ تومان هم معامله شد. اما مجددا با کاهش همراه شده و در این لحظه با نرخ ۵۱ هزار و ۱۰ تومان به فروش می‌رسد.
قیمت میلگرد آجدار در معاملات امروز، تقریبا برای نیمی از برندها ثابت و برای نیم دیگر کاهشی بود. کارخانه‌های ظفربناب، ابهر، راد همدان، ابرکوه و پرشین فولاد از جمله برندهایی هستند که نرخ فروش میلگرد آجدار خود را کاهش دادند. میلگرد ۱۲ ظفربناب در معاملات امروز با حدود ۲۳۰ تومان کاهش، با قیمت ۲۲ هزار و ۳۹۰ تومان به ازای هر کیلوگرم عرضه شد. میلگرد ۱۲ شاهین بناب هم بدون تغییر با نرخ ۲۲ هزار و ۲۰ تومان به فروش رسید.
ورق‌های فولادی هم طی معاملات روز جاری نوسان خاصی را تجربه نکرده و در اکثر نمونه‌ها با ثبات قیمت همراه بودند. ورق سیاه رولی 3 میل فولاد مبارکه اصفهان عرض ۱۰۰۰ میلیمتر، بدون تغییر نسبت به روز کاری قبل با قیمت ۳۲ هزار و ۶۲۰ تومان به فروش رسید. قیمت ورق گالوانیزه رول شهریار تبریز با ضخامت ۲ و عرض ۱۰۰۰ میل هم بدون نوسان، ۳۷ هزار و ۸۹۰ تومان به ازای هر کیلوگرم اعلام شد. سایر برندهای ورق گالوانیزه هم تغییری در قیمت محصولات‌شان ایجاد نکردند.
انواع پروفیل هم مانند اکثر مقاطع فولادی، روز آرامی را پشت سر گذاشتند. پروفیل Z*14 تهران با ضخامت ۲.۵ میل در بازار امروز با قیمت ۳۲ هزار و ۸۵۰ تومان عرضه شد. این محصول در روز کاری گذشته هم با قیمتی مشابه عرضه می‌شد.
سحر کوه فر
لیسانس زمین‌شناسی کاربردی، ارشد پترولوژی، سئوکار، نویسنده محتوای وبسایت؛ دارای مقالات تخصصی کنفرانسی و علمی - پژوهشی در زمینۀ زئولیت. علاقه‌مند به سنگ‌ها، فلزات، نفت و گاز و ژنز آن‌ها در زمین و روش‌های اکتشاف آن‌ها؛ حامی زمین و محیط زیست...