نیاز به بازنگری در صدور مجوزها در صنعت فولاد

در سال 1401 و سه ماهه نخست سال جاری، برای تولید بیش از 100 میلیون تن فولاد مجوز صادر شده است. این مجوزها در حالی صادر شده و صادر می‌شود که هنوز آیین‌نامه مشخصی برای صدرو آن‌ها وجود ندارد. درحالی که در رسیدن به سند چشم انداز 1404 با مشکل مواجه هستیم، با افزایش تولید فولاد که به واسطه مجوزهای جدید اتفاق خواهد افتاده است، همین حالا نیز هم با مشکلاتی رو در رو هستیم.

درحالی که در سند چشم انداز 1404، برای تولید فولاد 55 میلیون تن ظرفیت درنظر گرفته شده بود، حالا با 100 میلیون تن تولید فولاد مواجه هستیم. مشکل اصلی اینجاست که در سند چشم انداز 1404 از این 55 میلیون تن فولاد، حداقل 20 میلیون تن سهم صادرات و 35 میلیون تن سهم مصرف داخلی است. با توجه به رقبای منطقه‌ای، وضعیت بازار جهانی، وضعیت صنایع داخلی و وضعیت طرح‌های عمرانی و ساخت و ساز کشور، رسیدن به این مقادیر بعید به نظر می‌رسد.

کاستی‌هایی در رویه جدید صدور مجوز‌ها وجود دارد. این کاستی‌ها سبب شده است که حالا با افزایش چند میلیون تنی در تولید فولاد مواجه شویم. اگر روند صدور مجوزها به همین ترتیب ادامه یابد، در سال‌های بعد با چالش‌های متعددی در صنعت فولاد مواجه خواهیم شد.

ایراد دیگر مجوزهایی که از سوی سازمان های استانی صادر می‌شود، مربوط به حوزه انرژی و مخاطرات زیست محیطی است. فولاد جزء صنایع پر مصرف از نظر صرف انرژی است. علاوه بر این، زیرساخت‌های انرژی‌های سه گانه در ایران وضعیت خوبی ندارد. بنابراین، لحاظ کردن راهکارهای تأمین انرژی در مورد مجوزهایی که صادر می‌شوند ضروری است. در این میان،  بهینه سازی انرژی هم از مسائل مهم است. پس علاوه بر نیاز به تکنولوژی‌های جدید برای تولید انرژی پایدار، به تکنولوژی‌هایی برای بهینه سازی انرژی در واحدهای صنعتی هم احتیاج است. تکنولوژی هایی مانند شارژ گرم پیوسته در واحدهای ذوب و نورد.

همۀ مواردی که در بالا بیان شد، نیاز به بازنگری در صدور مجوزها برای ورود به عرصه تکنولوژی‌های جدید را الزامی می‌کند. از طرفی در اعطای مجوزها باید به امکانات و پتانسیل منطقه‌ای هم توجه شود. مثلا برای احداث کارخانجات فولادی در مناطقی که با مشکل تامین گاز مواجه هستیم نباید مجوز صادر شود. لازم است دولت تمهیداتی بیندیشد تا سرمایه گذاران به سمت صنایع مختلف و یا صنایع پایین دستی صنعت فولاد گرایش پیدا کنند.