چند سالی است که صحبتهایی در رابطه با ساخت خانههای ویلایی، حیاط دار و تک طبقه انجام گرفته و طرحهایی هم جهت پیشبرد آن ارائه شده است. این روزها خبرهایی مبنی بر ساخت خانههای یک طبقه و حیاط دار به گوش میرسد. بر اساس آخرین اظهارات مسئولان در وزارت راه و شهرسازی کشور، این طرح در نهضت ملی مسکن ارائه شده و در صورت فراهم بودن شرایط لازم، امکان ساخت خانههای کم طبقه و حیاطدار وجود خواهد داشت.
خانههای کم ارتفاع و یک طبقه در فرهنگ ایرانی و اسلامی از جایگاه ویژهای برخوردارند. رفاه بیشتر، امکان استفاده از فضای باز و درنتیجه ایجاد روحیه مناسب برای خانواده، مهمترین مزایای ساختمانهای ویلایی و حیاطدار به شمار میآید. در همین راستا، مسئولین مربوطه قصد دارند ایجاد چنین ساختمانهایی را در طرح نهضت ملی مسکن که بزرگترین طرح عمرانی و سازندگی سالهای اخیر است، جای دهند. در واقع، با اعطای زمینهای بیشتر به این طرح، امکان ساخت خانههای یک طبقه یا کم طبقه برای متقاضیان مسکن ملی فراهم خواهد شد.
دولت رئیسی با شعارِ ساخت ۴ میلیون مسکن در طول فعالیت خود روی کار آمد. این شعار موافقان و منتقدان جدی داشت. در هر صورت، با ارائه طرح نهضت ملی مسکن این پروسه آغاز و ثبت نام متقاضیان صورت گرفت. در حال حاضر بخش قابل توجهی از زمینهای مورد نیاز برای ساخت مسکن در شهرهای مختلف فراهم شده و تعداد قابل توجهی از مردم در این طرح ثبت نام کردهاند. بسیاری از متقاضیان نیز وجه مورد نیاز مرحله اول و دوم را پرداخت کرده اند.
اما خبر جدیدی که برای متقاضیان مسکن ملی، امکان ساخت و واگذاری خانههای یک طبقه، حیاط دار یا کم طبقه است. در واقع، بر اساس آخرین اظهارات معاون شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی، شرایط لازم برای ساخت چنین ساختمانهایی در طرح نهضت ملی مسکن فراهم خواهد شد. البته ساخت چنین خانههایی برای تمامی شهرهای کشور امکان پذیر نبوده و بیشتر برای مواردی قابل اجرا است که زمین کافی را داشته باشند. چرا که میزان اراضی مورد نیاز برای ایجاد ساختمانهای یک طبقه، ویلایی و کم طبقه حیاط دار بین دو تا چندین برابر ساختمانهای مرتفع خواهد بود.
سوالی که ممکن است متقاضیان با آن رو به رو شوند، این است که دقیقا کدامیک از شهرهای کشور شرایط لازم برای ساخت چنین خانههایی را دارند. در این رابطه باید بگوییم که تا کنون اطلاعیه خاصی پیرامون تعیین شهرهای با این قابلیت از طرف وزارت راه و شهرسازی کشور منتشر نشده است. بنابراین هنوز اسامی شهرهایی که امکان ساخت خانههای یک طبقه و کم طبقه را دارند، به صورت دقیق مشخص نیست. با این حال، تلاش مدیران اجرای طرح نهضت ملی مسکن بر این است که در هر شهری که زمین کافی جهت این امر داشته باشد، خانههای کم طبقه احداث شود.
بر اساس برآوردهای اولیه مسئولین این طرح، در میان بیش از ۱۴۰۰ شهر کشور که طرح مسکن ملی در آنها اجرایی شده، حدود ۱۲۰۰ شهر شرایط لازم برای انجام این کار را دارند. به عبارت دیگر، این شهرها دارای اراضی کافی بوده و ساخت خانههای یک طبقه یا کم طبقه حیاط دار در آنها امکان پذیر است. علاوه بر آن، اجرای این طرح تاثیری بر قیمت زمین در این شهرها نخواهد گذاشت. هم اکنون هم ساخت چنین خانههایی در ۸ شهر جدید کشور کلید خورده که شهر پرند یکی از مهمترین آنها به شمار میآيد. در حال حاضر، عملیات ساخت حدود ۲۲۰۰ واحد مسکونی یک طبقه و دو طبقه به صورت مشارکتی حیاط دار آغاز گردیده است.
موضوع مهم در رابطه با ایجاد ساختمانهای یک طبقه، ویلایی یا کم طبقه حیاط دار، هزینه ساخت آنها است. در این رابطه مهمترین فاکتور اثرگذار بر هزینه نهایی این واحدهای مسکونی، هزینه تمام شده زمین آنها است. در صورتی که امکان تامین زمین به صورت رایگان یا با هزینه پایین وجود داشته باشد، ساخت آپارتمانهای مرتفع و چند طبقه با خانههای کم طبقه از نظر هزینه تفاوت زیادی ندارد. اگر چه هزینه کلی آپارتمان سازی کمتر است، اما نه آن قدر که ارزش ایجاد مشکلات فرهنگی و از بین رفتن رفاه مردم را داشته باشد.
بنا بر صحبتهای مسئولان وزارت راه و شهرسازی، اجرای چنین ساختمانهایی بیشتر در شهرهایی انجام میشود که فضای کافی داشته و نگرانی از بابت زمین و قیمت آن وجود ندارد. البته این خطر هم وجود دارد که در مناطق و شهرهای خوش آب و هوا، دلالان قیمت زمینها را به این بهانه افزایش دهند. قبل از هر اقدامی، کارشناسیهای لازم جهت ارائه زمین برای ساخت خانههای تک طبقه و ویلایی را انجام دهید.
از دیگر سوالات مهمی که متقاضیان شرکت در طرح مسکن ملی با آن مواجه هستند، امکان ساخت خانههای کم طبقه و حیاط دار در شهرهای بزرگ میباشد. شرایط لازم برای ایجاد چنین ساختمانهایی در شهرهای بزرگ وجود ندارد. برای مثال، شهری مانند تهران به دلیل تراکم بالا، سالها است که امکان ساخت خانههای ویلایی و تک طبقه را از دست داده است. به همین خاطر، هیچ راهی جز بلند مرتبه سازی برای کنترل قیمت مسکن و ایجاد واحدهای مسکونی جدید وجود ندارد. هر چند کنترلی بر قیمتها نیز وجود ندارد!
سحر کوه فر
لیسانس زمینشناسی کاربردی، ارشد پترولوژی، سئوکار، نویسنده محتوای وبسایت؛ دارای مقالات تخصصی کنفرانسی و علمی - پژوهشی در زمینۀ زئولیت. علاقهمند به سنگها، فلزات، نفت و گاز و ژنز آنها در زمین و روشهای اکتشاف آنها؛ حامی زمین و محیط زیست...