مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه سال ۱۴۰۲، یک سری طرح‌های تشویقی جهت حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در نظر گرفته است. واگذاری زمین رایگان به خانوارهای دارای ۴ فرزند و ۳ فرزند با شرایط خاص، از طرح‌های تشویقی حمایت از خانواده محسوب می‌شود. زیرا با توجه به قیمت بالای زمین و مسکن در شهرهای مختلف کشور، واگذاری زمین رایگان یا ارزان قیمت می‌تواند یکی از دغدغه‌های اصلی خانواده‌ها را برطرف سازد. همچنین، پیشنهاد واگذاری زمین رایگان به دهک‌های اول تا سوم جامعه در قالب برنامه هفتم توسعه مطرح شده که این مورد هم شرایط خاص خود را دارد.
وضعیت اقتصادی نابسمان کشور طی سال‌های اخیر باعث شده تا رشد جمعیت به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند. در همین راستا، مجلس، دولت و سایر نهادهای ذی‌ربط، طی چند سال گذشته برنامه‌های تشویقی متعددی برای حمایت از فرزندآوری ارائه داده اند. واگذاری زمین رایگان به خانواده‌های دارای ۴ فرزند زیر ۲۰ سال جدیدترین طرح تشویقی در این زمینه می‌باشد که مجلس در قاون بودجه ۱۴۰۲ گنجانده است. البته متن اول لایحه بودجه مقداری متفاوت بوده و زمین رایگان را به خانواده‌های دارای فرزند چهارقلو یا بیشتر اختصاص می‌داد. اما در ادامه تغییرات لازم ایجاد شده و واجدین شرایط در این لایحه، به خانواده‌های دارای ۴ فرزند تبدیل شدند.
بر اساس اعلام نهادهای ذی‌ربط، خانواده‌هایی که دارای ۴ فرزند زیر ۲۰ سال باشند، می توانند ثبت نام زمین را به صورت غیرحضوری انجام دهند. این افراد باید به سامانه نهضت ملی مسکن به نشانی اینترنتی saman.mrud.ir مراجعه کرده و درخواست خود را برای استفاده از زمین رایگان ارائه دهند. دقت داشته باشید که خانواده‌های واجد شرایط این طرح، پس از ورود به سامانه ملی مسکن باید از میان گزینه‌های متعددی تسهیلاتی، عنوان «درخواست مسکن» را انتخاب نمایند. زیرا از زمان تصویب لایحه بودجه، این بخش در کنار ثبت نام کلی نهضت ملی مسکن، امکان ثبت درخواست‌های مرتبط با قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت را هم فراهم می‌کند.
بر اساس بودجه تصویب شده توسط مجلس شورای اسلامی، علاوه بر خانواده‌های ۴ فرزندی، خانوارهای دارای ۳ فرزند هم امکان ثبت نام و دریافت زمین رایگان را خواهند داشت. البته برای این گروه شرط‌های متعددی تعیین شده که باید واجد تمامی این شرایط باشند. مهمترین شرط برخورداری این خانوارها از زمین رایگان هم تولد فرزند سوم، همزمان یا بعد از تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت یعنی تاریخ ۲۴ آبان ۱۴۰۰ می‌باشد. بنابراین خانواده‌های دارای سه فرزند که فرزند سوم آن‌ها قبل از این تاریخ متولد شده باشد، مشمول دریافت زمین رایگان نخواهند شد.
حداکثر مساحت پیش بینی شده زمین اهدایی به خانواده‌های دارای سه فرزند هم مانند خانوارهای ۴ فرزندی، ۲۰۰ متر مربع می‌باشد. حال این که بسته به شرایط استان، قیمت و محدودیت زمین، ممکن است این متراژ مقداری کمتر هم در نظر گرفته شود. از طرف دیگر، به منظور ایجاد انگیزه‌های لازم برای خانواده‌ها، صرف هزینه آماده سازی زمین از آن‌ها دریافت می‌شود. از این رو، دولت زمین‌های واگذاری در قالب طرح حمایت از خانواده و جوانی جمعیت را ارزان قیمت و حتی رایگان قلمداد کرده است! هزینه‌های مربوط به آماده سازی زمین‌ها هم در صورت امکان، نقدی نبوده و پس از یک دوره تنفس دو ساله با مهلت زمانی ۸ سال دریافت خواهند شد.
در کنار طرح حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، طرح دیگری هم برای واگذاری زمین رایگان به افراد کم بضاعت، در قالب برنامه هفتم توسعه پیشنهاد شده است. البته لایحه برنامه هفتم توسعه تا این لحظه در کمیسیون تلفیق مجلس در حال بررسی بوده و هنوز به صورت نهایی تصویب نشده است. اما بر اساس اخبار منتشر شده از سوی مجلس، احتمال تصویب این طرح بالا است. واگذاری زمین در قالب برنامه هفتم توسعه، افراد واجد شرایط در تمامی مناطق شهری و روستایی را شامل می‌شود. در مورد افراد ساکن شهرهای بالای ۵۰۰ هزار نفر جمعیت، به این صورت زمین اارئه می شود:
واگذاری زمین در روستاها بر عهده بنیاد مسکن قرار گرفته است.
علاوه بر واگذاری زمین رایگان، تخصیص ۲۰ درصد از تسهیلات بانک‌ها به بخش مسکن هم از دیگر نکات برنامه هفتم توسعه می‌باشد. اجرایی شدن این طرح، نقش چشمگیری در رونق بازار مسکن و بازارهای مرتبط از جمله بازار فولاد خواهد داشت. همچنین، بسیاری از خانوارهای کم بضاعت کشور با استفاده از این تسهیلات در کنار زمین رایگان، می‌توانند صاحب خانه شوند. با توجه به لایحه برنامه هفتم توسعه و قانون بودجه ۱۴۰۲ مجلس، ارائه تسهیلات بلند مدت برای پرداخت هزینه‌های آماده سازی زمین و وام‌های ۹۹ ساله به برخی خانواده‌ها جهت تامین زمین، از اهداف هزینه این تسهیلات بانکی خواهد بود.
سحر کوه فر
لیسانس زمین‌شناسی کاربردی، ارشد پترولوژی، سئوکار، نویسنده محتوای وبسایت؛ دارای مقالات تخصصی کنفرانسی و علمی - پژوهشی در زمینۀ زئولیت. علاقه‌مند به سنگ‌ها، فلزات، نفت و گاز و ژنز آن‌ها در زمین و روش‌های اکتشاف آن‌ها؛ حامی زمین و محیط زیست...