بلوک هبلکس (به اختصار AAC) یکی از انواع مصالح و بلوکهای ساختمان سازی است که از ترکیب کوارتز، گچ کلسینه، آهک، سیمان پرتلند، پودر آلومینیوم و آب ساخته شده است. بلوکهای AAC برای سازههای بلند، ایده آل و مقرون به صرفه هستند. عایق حرارتی و صوتی خوب، وزن سبک و مقاومت فشاری بالا از مزایا و عدم صرفه اقتصادی در پروژههای کوچک از کاستیها و معایب بلوک هبلکس است. برای اجرا و چسباندن بلوکها بر روی یکدیگر و اجرای کار، از چسب های مخصوصی استفاده میشود. سیپورکس و پلاستر از جمله چسبهایی هستند که برای این کار مورد استفاده قرار میگیرند. رنگ سفید متمایل به خاکستری، ابعاد بزرگ و وزن سبک، از مشخصات AAC است. نکته اجرایی اینکه در زمان اجرا، بلوک ها باید خیس باشند. عکس هایی از این محصول را میتوانید در ادامه مقاله ببینید. با آنلاین سازه همراه باشید.
بلوک های بتنی آتوکلاو هوادهی شده (Autoclaved Aerated Concrete Blocks) بلوک هبلکس نام دارند و با حروف اختصاری AAC شناخته میشوند. این آجرهای بزرگ، از جمله مصالح ساختمان سازی هستند که به لحاظ عملکرد و کارایی، عالی محسوب میشوند. کوارتز، گچ کلسینه، آهک، سیمان پُرتلند، پودر آلومینیوم و آب از اجزای تشکیل دهندۀ بلوکهای AAC هستند. این مواد پس از اختلاط و قالب گیری، تحت حرارت و فشار اتوکلاو شده و به این ترتیب خواص منحصر به فردی در آن ایجاد میشود. AAC به دلیل استحکام بالا، باربری و خواص عایق حرارتی، تقاضای زیادی دارند و به عنوان یک جایگزین پایدار و مقرون به صرفه برای مصالح ساختمانی سنتی محسوب میشود. این بلوکها پس از اجرا، با گچ سفید اندود میشوند. همچنین میتوان از vinyl siding نیز برای روکش یا اندود آنها استفاده کرد.
ایدۀ ساخت بلوک های AAC توسط یک معمار سوئدی ارائه شد. این معمار سوئدی، بلوک هبلکس را به عنوان جایگزینی با خواصی مشابه چوب (عایق حرارتی خوب، ساختار محکم و کاربری آسان) اما بدون پوسیدگی، قابلیت احتراق و آسیبهای ناشی از حشراتی مثل موریانه ساخت. در اوایل دهه 1920، دکتر یوهان اکسل اریکسون، همراه با پروفسور هنریک کروگر، بلوکهای AAC را توسعه دادند. پس از ثبت اختراع فرآیند تولید در سال 1924، بلوکهای AAC به طور کامل از سال 1929 در سوئد تولید شد. این محصول در حال حاضر، در مقیاس وسیع در کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا، روسیه، آلمان و هند تولید میشود.
در آیین نامه مقررات ملی ایران نیز استفاده از AAC توصیه شده است. مطابق با مبحث 18 و 19، استفاده از بلوکهای سبک مانند هبلکس، در کنار رعایت دیگر آیین نامهها (مثل اجرای میلگرد بستر) به ایمنی سازه ها در برابر زلزله کمک میکند.
چسب یکی از کاراکترهای اساسی برای اجرای AAC است. این چسب به ملات ماسه و سیمان اضافه شده و علاوه بر اینکه باعث چسبندگی را بهتر میکند، آن را تسریع میبخشد.
انواع پلاستر لایه ضخیم
چسب AAC به ضخامت 2 – 3 میلیمتر در نظر گرفته میشود. به ازای هر 200 متر مربع دیوار چینی، مقدار چسب مصرفی 750 کیلوگرم است.
در بلوک های AAC، جمع شدگی و تغییرات ابعادی که پس از خشک شدن ملات چسب ایجاد میشود، کمتر از سایر بلوکها و آجرهای سنتی است. این خود یک مزیت است. همین مزیت، باعث پیوستگی خوب پلاستر با بلوک های AAC میگردد.
وقتی صحبت از پروژه های ساختمانی در مقیاس کوچک میشود، ممکن است آجرهای قرمز همچنان مورد استفاده خود را داشته باشند. با این حال، در مورد پروژههای مسکونی، تجاری و زیرساختی در مقیاس بزرگ، بلوکهای AAC مزایای بیشتری را ارائه میدهند و نقش مهمی در کنترل آسیبهای زیست محیطی ناشی از ساخت و ساز با استفاده از مصالح ساختمانی قدیمی دارند. بلوکهای هبلکس مزایای متعددی دارند که در ادامه بیان شده است.
آجر سنگین است و استفاده از آن در پروژههای ساختمانی بزرگ، مستلزم افزایش هزینه است. علاوه بر این، افزایش قیمت سوخت کوره در زمان زمان آجر، میتوان بر هزینههای کلی تأثیر بگذارد. از طرف دیگر بلوک های AAC سبک وزن هستند. وزن بلوکهای AAC حدود 80 درصد کمتر از آجرهای قرمز سنتی است و منجر به کاهش استفاده از سیمان و فولاد و در نتیجه صرفهجویی در هزینهها میشود. علاوه بر این، بلوکهای AAC که سازگار با محیط زیست هستند، دوام بهتر و عایق صوتی و حرارتی بهتر را در مقایسه با آجر تضمین میکنند.
اما تفاوت بلوک AAC با بلوک های CLC چیست؟ به لحاظ قیمت، بلوکهای CLC نسبتاً ارزان تر از انواع AAC هستند. اما از نظر مقاومت فشاری، AAC بهتر از CLC است.
مرحلۀ اول در تولید بلوک های هبلکس، مخلوط کردن مواد اولیه با یکدیگر است. همانطور که قبلاً گفته شد، پودر آلومینیوم، کوارتز، سیمان پرتلند و آهک از مواد اولیه اصلی جهت تولید این محصول است. این مواد به میزان مناسب و استاندارد با هم ترکیب شده و در نهایت آب به آن ها اضافه میشود. در این مرحله، در واقع ملات AAC ساخته شده است.
در مرحلۀ دوم، نوبت به عمل آوری ملات میرسد. برای این منظور، ملات را در قالبهای مورد نظر میریزند. اما قبل از ریختن ملات در قالب، لازم است تا قالبها را چرب کنند تا از ملات به قالب نچسبد.
در زمان ساخت آجرهای هبلکس و در حالیکه ملات در حال عمل آمدن است، گاز هیدروژن تولید و آزاد میشود. این گاز حاصل واکنش پودر آلومینیوم، آب و گچ است. آزاد شدن هیدروژن سبب میشود تا در ترکیب موادی که برای ساخت بلوک استفاده می شود، حفرههایی از هوا ایجاد شود. این حفره های هوا، یک خاصیت عایق حرارتی عالی به AACBها میبخشد. خاصیتی که اجازه میدهد تا سازه ساختمان در زمستانها گرم و در تابستانها خنک باشد. همچنین یک عامل جهت سبک شدن آجرهاست.
مرحلۀ عمل آوری حدود 240 دقیقه به طول می انجامد. پس از این مدت زمان، ملات عمل آمده به مخازن تحت فشار انتقال داده می شود و عملیات کیورینگ بر روی آنها صورت میگیرد.
بلوک های AAC در طول فرآیند ساخت، استحکام بالایی به دست میآورند. این استحکام بالا، منجر به دوام بهتر در ساختار نهایی یک سازه ساختمانی شده و آن را در برابر نیروهای افقی مانند نیروهای ناشی از زلزله مقاوم تر می کند. بنابراین، سازههای ساخته شده با آجر AAC در مقایسه با سازه های با آجر معمولی، قادر به تحمل بارهای لرزهای بالاتری هستند.
قیمت بلوکهای AAC به مواد اولیهای که جهت ساخت آنها استفاده میشود، وابسته است. بنابراین، قیمت این محصول متأثر از قیمت سیمان پرتلند، پودر آلومینیوم، کوارتز و آهک میباشد. علاوه بر قیمت مواد اولیه، برند و کارخانه تولید کننده نیز بر قیمت AACBها مؤثر است.
نکاتی وجود دارد که در زمان خرید باید به آن ها توجه کنید. این نکات عبارتند از:
مدیریت پیمان و همچنین مدیریت و کنترل پروژه های ساختمانی شما را پذیراییم. آنلاین سازه همراه شما تا پلۀ آخر...
سحر کوه فر
لیسانس زمینشناسی کاربردی، ارشد پترولوژی، سئوکار، نویسنده محتوای وبسایت؛ دارای مقالات تخصصی کنفرانسی و علمی - پژوهشی در زمینۀ زئولیت. علاقهمند به سنگها، فلزات، نفت و گاز و ژنز آنها در زمین و روشهای اکتشاف آنها؛ حامی زمین و محیط زیست...