لوله جدار چاه (Well wall pipe) به لوله‌های مُشبک و غیرمشبکی گفته می‌شود که به منظور جلوگیری از ریزش دیوارۀ چاه‌های آب، گاز و نفت، در جدار چاه‌ها استفاده می‌شود. انواع لوله‌های جدار چاه عبارتند از لوله‌های ساده، شیاردار، شیار برجسته و سوراخ‌دار. این محصولات در سه نوعِ فولادی، گالوانیزه و UPVC تولید می‌شوند. وجود شیار و سوراخ در این لوله‌ها، علاوه بر استحکام چاه، به انتقال سیالات از بخش‌های عمیق زمین به قسمت‌های سطحی‌تر کمک کرده و در این امر نقش دارد. لوله‌های دیواره چاه در ضخامت‌های 4 تا 10 میلیمتر و قطر 6 تا 16 اینچ تولید می‌شوند. ضخامت این محصولات بر استحکام چاه و مقاومت آن در برابر نیروهای وارده، مثل نیروهای لرزه‌ای یا عوامل طبیعی مانند نشست زمین، مؤثر است. به این صورت که هر چه ضخامت پایپ بیشتر باشد، مقاومت چاه در برابر نیروهای مذکور بهتر خواهد شد.
قیمت لوله جدار چاه به سایز، ضخامت، کارخانه تولید کننده (کالوپ، اصفهان، مشهد و غیره) و مشبک بودن یا نبودن آن بستگی دارد. شکل شیارها و فضای موجود در بین آن‌ها (فاصله شیارها) نیز بر قیمت این لوله‌ها تأثیرگذار است.
لوله جدار چاه، لوله‌های ساده (غیر مشبک) و مشبکی هستند که از شمش و یا ورق فولادی و گالوانیزه ساخته می‌شوند. انواع گالوانیزه در برابر آب، رطوبت و خوردگی‌های ناشی از آن‌ها مقاومت قابل قبولی دارند. البته علاوه بر این متریال، از UPVC نیز برای تولید این محصولات استفاده می‌شود. توضیحات این مقاله، به طور عمده بر انواع فلزی و مشبک متمرکز است.
سایز: 6، 8، 10، 12، 14 و 16 اینچ.
ضخامت: 4، 4.37، 4.5، 4.85، 5، 5.4، 6، 8 و 10 میلیمتر.
استانداردها:
لوله های مشبک جدار چاه، بر اساس روش تولید، در چهار دسته طبقه‌بندی می‌شوند:
لوله‌های جدار چاه در صنایعی مانند کشاورزی، فاضلاب شهری و نفت و گاز کابرد دارند. اما استفاده از آن‌ها در بخش‌های مختلف صنعت نفت از جمله محیط‌های عملیاتی، استخراج از چاه‌های نفت و گاز و حتی پالایشگاه‌ها، اهمیت ویژه دارد. استفاده از Well wall pipe برای حفظ ساختار انواع چاه ها (چاه آب، نفت و گاز) و جلوگیری از ریزش دیوارۀ آن لازم است.
در مخازن پتروشیمی گاه دیده می‌شود که نفت با گاز و آب یا یکی با دیگری تداخل دارد. ممکن است در یک مخزن نفت با آب تداخل داشته باشد یا اینکه گاز با آب تداخل داشته باشد. پایپ جداره چاه به جدا کردن این مواد از هم در زمان استخراج و جلوگیری از تداخل آن‌ها کمک می‌کند.
دیگر کاربردهای لوله‌های جدار چاه در صنایع مختلف به‌ویژه نفت و گاز عبارتست از:
البته Well wall pipe در گذشته برای سیستم فاضلاب منازل نیز کاربرد داشت. اما امروزه با توجه به اتصال سیستم‌های فاضلاب منازل به سیستم‌های فاضلاب شهری، استفاده از آن‌ها در این امور کاهش یافته است.
وجود حفره‌های ریز یا شیارهای موجود در پایپ‌های جداره چاه، به منظور ورود سیالات موجود در زیر زمین و حرکت آن‌ها به داخل چاه لازم است و به این امر کمک می‌کند. حفره‌های موجود در لوله‌های جدار چاه به لحاظ شکل و اندازه و همچنین فاصله بین آن‌ها مختلف است. گاه این حفره‌ها به صورت شیار و گاه به صورت سوراخ‌های ریز و درشت هستند. اینکه از چه لوله، با چه شکلی از شیار یا سوراخ استفاده شود، به نوع زمین و نوع خاکی که چاه در آن حفر شده است بستگی دارد. علاوه بر نوع خاک و نوع زمین، نوع سیال نیز در این امر مؤثر است؛ اینکه سیال موجود در چاه، آب باشد یا نفت و یا گاز.
در مناطقی که شرایط زمین شناسی به نحوی است که املاح موجود در خاک بالا است، بهترین گزینه، لوله‌هایی هستند که شکل شیارهای موجود در آن ها به صورت V شکل باشد.
زمانی که کارهای حَفر چاه به اتمام رسید، یا در زمان بهره‌برداری از چاه، می‌توان لوله جدار چاه را در محل‌های مشخص خود نصب کرد. تعداد لوله‌هایی که برای هر چاه نیاز است، به عمق چاه بستگی دارد. اما به طور معمول، برای هر حلقه چاه، به چهار تا شش لوله جدار نیاز خواهد بود.
حفاظت از آب‌های زیر زمینی، یکی از مزیت های اصلی Well wall pipeها است. جلوگیری از نفوذ و تداخل سیالات زیر زمینی با یکدیگر حین استخراج منابع گوناگون از جمله نفت و گاز، مهم است. لوله‌های دیواره چاه، به عنوان یک مانع محافظتی بین سازندهای حاوی نفت و آب است. بدین منظور، معمولا از لوله‌های جدار چاه ساده و بدون سوارخ استفاده می‌شود. این لوله‌ها با جدا کردن چاه نفت یا دیگر سیالات، از نفوذ آن‌ها به آب زیر زمینی جلوگیری می‌کنند. در نتیجه، کیفیت آب‌های زیر زمینی به عنوان یکی از منابع اصلی آب آشامیدنی، حفظ خواهد شد.
مزیت‌های دیگر این لوله ها در ادامه بیان شده است.
مشکل بسته شدن یا مسدود شدن سوراخ‌ها یا شیارها را می‌توان از معایب پایپ‌های دیوار چاه دانست. البته این انسدادها پس از سال‌ها استفاده رخ می‌دهد و می‌توان با لایروبی آن را رفع کرد. عدم لایروبی شیارها و منافذ، باعث اختلال در عملکرد صحیح چاه شده و دِبی یا راندمان مطلوب آن را کاهش می‌دهد.
از طرف دیگر، مسألۀ خوردگی پایپ‌ها مطرح است که این عامل هم طی گذشت چندین سال ممکن است رخ دهد. استفاده از متریال استاندارد در زمان ساخت لوله ها و رعایت سایر استانداردها، در افزایش طول عمر این محصولات بسیار مهم و مؤثر است.
تولید لوله جدار چاه می‌تواند از ورق فولادی و یا از شمش تو پُر باشد. تولید گاه از ورق سیاه با آلیاژ St37 است. گاه نیز این ورق با پوششی از فلز Zn پوشانده شده، گالوانیزه می‌شود و تولید لوله، از ورق گالوانیزه صورت می‌گیرد. هر دو این فرایند، منجر به تولید پایپ‌هایی می‌شود که درزدار هستند. برای این منظور، صفحۀ فلزی را خم کرده، به شکل لوله در می آورند و محل اتصال دو لبه صفحه را با جوشکاری به هم متصل می‌کنند.
در صورتیکه فرایند تولید با شمش‌های تو پُر صورت گیرد، لوله‌هایی که تولید می‌شوند، همانند لوله مانیسمان، بدون درز خواهند بود. در این روش، با استفاده از دستگاه‌های مخصوص، شمش را میان تهی می‌کنند و پایپ بدون هیچگونه درزی ایجاد می‌شود.
عوامل متعددی بر قیمت لوله دیوار چاه تأثیر گذار است؛ این عوامل عبارتند از:
میزان خروجی سیال موجود در چاه ارتباط مستقیم با شکل شیارها و سایر ویژگی‌های لوله جدار چاه دارد. بنابراین، در زمان خرید، همه جوانب را در نظر بگیرید و خرید خود را با توجه به خاک موجود در محل چاه و شرایط زمین شناختی منطقه انجام دهید. در شرایطی که املاح خاک و در نتیجه املاح آب زیر زمینی بالاست، استفاده از پایپ‌هایی که شیارهای V شکل دارند توصیه می‌شود.
کارشناسان فروش شرکت مهندسی آنلاین سازه آماده پاسخگویی به سؤالات شما و راهنمایی و مشاوره رایگان در این زمینه هستند. جهت استعلام قیمت و خرید با قیمت مناسب، با ما تماس بگیرید: 90000011. پیگیری و پشتیبانی کارشناس فروش تا زمان تحویل بار و پرداخت نهایی وجه در محل تحویل بار، ارزشی است که شرکت آنلاین سازه برای مشتریان خود در نظر گرفته است. آنلاین سازه همراه شما تا پلۀ آخر...
سحر کوه فر
لیسانس زمین‌شناسی کاربردی، ارشد پترولوژی، سئوکار، نویسنده محتوای وبسایت؛ دارای مقالات تخصصی کنفرانسی و علمی - پژوهشی در زمینۀ زئولیت. علاقه‌مند به سنگ‌ها، فلزات، نفت و گاز و ژنز آن‌ها در زمین و روش‌های اکتشاف آن‌ها؛ حامی زمین و محیط زیست...
عرض سلام و خسته نباشید. قصد حفر چاه برای آبیاری باغ خود را دارم. منطقه ای که قرار است چاه حفر شود دارای املاح آهکی است. کدام نوع از لوله های جدار چاه را پیشنهاد می کنید. پیشاپیش از راهنمایی شما سپاسگزارم.
سلام و احترام جناب جوکار. اگر املاح چاه آب منطقه ای که قرار است چاه حفر کنید بالا است، از لوله های جدار چاه با شیارهای وی شکل استفاده کنید. توجه داشته باشید که هر سال و به صورت دوره ای لوله ها را چک کنید تا شیارها به دلیل رسوب آهک (به مرور زمان) مسدود نشوند.